İç Mekan Tasarımlarında Ahşap Kompozit Malzeme Kullanımı
Merhaba, iç mekan tasarımlarında sıklıkla karşımıza çıkan malzeme olan ahşap kompozit malzemeler üzerine bir yazı hazırladım. Bu yazıda malzeme olarak neden bu kadar tercih edildiğine değineceğiz, hem kendime not olarak burada kalmasının hem de literatür taramaları yapmak için faydalı bir bilgi olabilmesi adına merak ettiğim, uğraş verdiğim konularda içerik üretmeye çalışıyorum.
Mimari anlamda malzeme nedir?
İlk olarak malzeme tanmıyla ve malzemenin bizim için ne ifade ettiğiyle başlayalım. Malzeme mimari tasarımda mimarın ya da tasarımcının yüzeyleri ifade etmek için kullandığı temel unsurdur. Tarih boyunca ahşap ve taş mimari tasarımda etkili olmuş; fakat malzeme arayışı hiç durmadan devam etmiştir. İç mekan tasarımlarıda bu arayıştan nasibini almış olduğu gibi geliştirilen kompozit malzemelerden oldukça etkilenmiştir.
Aslında doğamız gereği sürekli çevre ve mekan ile etkileşim kuruyoruz. Önceki yazılarımda bunu nasıl gerçekleştirdiğimiz üzerine fikirler yürütüp dilim döndüğünce anlatmaya çalıştım, inceleyebilirsiniz.
Malzeme olarak ahşap ve taş kullanımına gelecek olursak, yaratıcı varlık olan bizler barınma ihtiyacımızı karşılamak için çevremize bir göz attığımızda ilk olarak karşılaştığımız malzemeler bunları gördük. Nasıl avlanmak için silah yaptıysak taş ve ağaçtan, barınmak için de aynı temel iç güdüyle bu malzemelerden coğrafi koşullara, iklime göre deneye yanıla inşaa sürecine başladık. Zaman geçtikçe insanoğlunun merakı dinmedikçe ve teknolojimiz geliştikçe yeni malzemeler keşfetmeye bunları yeni araçlarla kullanmaya başladık. İlginç olan şudur ki bu yenilik arayışı hiç bitmedi ve bitmeyecek, insan var olduğu sürece sürekli olarak yenilik peşine düşecek, denenmemişi deneyecek ve yeni malzemeler ile yeni üretim süreçlerine girecek.
Lafı da fazla uzatmadan asıl konumuz olan ahşap kompozit malzemelere geri dönüş yapmak istiyorum. Neden bu kadar sık bunları görüyoruz ve kullanıyoruz sorularına dilim döndüğünce cevaplar bulmaya çalışacağım.
Ahşap Kompozit nedir?
Basit bir tanım yapmak gerekirse, ahşap kompozit malzemeler odun parçalarının veya liflerinin plastik, tutkal, dolgu maddeleri gibi diğer malzemelerle sıcaklık ve basınç altında bir araya getirilmesiyle elde edilen ürünler olarak tanımlanabilir. Ahşap kompozit malzemeler, kullanılan hammadde tipine ve üretim yöntemlerine göre farklı şekillerde sınıflandırılır.
Hadi bu sınıflara bir göz gezdirelim sonra detaylara değinelim.
Ahşap Kompozit Malzemelerin Sınıflandırılması
Kaplama Levhalar
- Kontraplak
- Kontratabla
- Kaplama Tabakalı Kereste
Parçacıklı ve Lif Levhalar
- Orta Yoğunluklu Lif Levhalar (MDF)
- Yüksek Yoğunluklu Lif Levhalar (HDF)
- İzolasyon Lif Levha
- Yonga Levha (PB)
- Yönlendirilmiş Levha (OSB)
- Etiket Yonga Levha
- Şerit Yonga Levha
- Çimento Yonga Levha
Ahşap Plastik Kompozitler (WPC)
Yapısal Kompozitler
- Paralel Şerit Kereste (PSL)
- Tutkallı Tabakalı Keresi (GLULAM)
- Tabakalı Şerit Kereste (LSL)
Sınıflandırma bu şekilde oluyor. Hepsini tek tek açıklamayı belki başka bir yazıya konu edinebiliriz. Bu yazıda şimdilik iç mekan kullanımda genel olarak neden bu malzemeyi tercih ediyoruz, faydaları zararları nelerdir, nerelerde kullanıp nerelerde kullanamayız gibi konulara değineceğiz.
İç Mekan Tasarımlarında Ahşap Kompozitlerin Yeri
Özellikle farklı niteliklerin tek bir malzeme üzerinde toplanabilmesi ve istenilen renk – dokuda çalışılabilmesi ahşap kompozit malzemelerin tercih nedeni oluyor ve iç mekan kullanımın yanı sıra mobilya üretiminde de yaygın bir biçimde bu malzemeleri kullanıyoruz. Ahşap tarih boyunca temel malzeme olarak kullanılsa da 20.yy ve 21.yy’da artan maliyetler ile birlikte iç mekan tasarımda daha uygun fiyat neticesi ile ahşap kompozit malzmelere yönelme başladı.
En büyük faktör maliyetler mi neden güzelim ağacı bırakıyoruz diye düşünecek olursak, maliyetler her ne kadar baskın faktör olsa da zaman zaman kolay kullanımı ve teknolojinin bizi getirdiği noktada seri üretim hızı ile yapılacak olan işlerin her zaman olduğu gibi aciliyetleri de göz önünde bulundurulunca ahşap kompozit malzemelerin yaygınlaşmasını ve tercih edilebiliriliğini arttırmıştır.
Kullanım yeri malzemeyi tanıyan bir profesyonel ile kararlaştırıldığı ve uygulamasının da iyi yapıldığı takdirde malzemeden alınan verimin de üst düzeye çıkarıldığı örnek sayısı oldukça fazladır. İç mekan uygulamalarında yerine, projesine ve yaratılmak istenen atmosfere göre çeşitliliği ve kolay uygulanabilirliği ile ahşap kompozitler ile harikalar yaratmak da gayet mümkündür.
Bu levhaları genellikle; zemin, duvar, tavan yüzeylerinde ve mobilyalarda görürüz. Döşeme, çatı örtüsü, tavan, iç ve dış duvar kaplaması olarak yapıya giren doğal ahşabın yanında, ince kaplama levhalar, kontraplak, lif ve yonga levhalarda geniş alan bulmuştur.
Duvar Yüzeylerinde AKM Kullanımı
Geniş hacimlerin kapatılması söz konusu olduğunda masif ahşap ile gerçekleştirilmesi mümkün olmayan tasarımlar kompozit ahşap malzemeler ile gerçekleştirilmektedir. (Tabaka boyutları ile seri üretimi burada imdada yetişmektedir.)
İç duvar kaplama ürünleri gerektiği durumlarda yenilenebilmeli, bakımı kolay olamalı ve temizlenebilmelidir e tabii biraz da maliyet söz konusuysa burada da akm imdada yetişir.
Mekanın işlevini karşılayacak olan ürün aynı zamanda inasnların ruhsal sağlını da olumlu etkilemelidir. Burada da malzeme kalitesi, final yüzeyi ile bizden geçer not almaktadır.
Duvar yüzeylerinde LVL kullanımı sıcak atmosfer yaratma konusunda oldukça başarılıdır.(Neredeyse ağaca yakın sonuçlar verebildiği görülmüştür.)
bknz. Zmianatematu Cafe, Polonya
Yazıyı yavaşça toparlamak gerekirse de;
- Görünüşü, yüzey özellikleri, kolay uygulanması, güvenliğe bağlı yüzey özellikleri, mekanik, fiziksel ve kimyasal özellikleri, temizlik ve kolay bakım özelliklerine sahip olması nedeniyle oldukça tercih edilirler.
- Maliyet, dayanım ve tasarıma elverişlilik gibi etkenler malzemeyi ön plana çıkarmaktadır.
- Her ne kadar uygulaması kolay desek de neye göre kime göre diye düşünmek gerekir. Tam da bu noktaya açıklık getirmek için, ağaca göre arkadaşlar. Çünkü ağaç doğal ve yaşayan bir malzemedir arkadaşlar, bu yüzden malzemeyi tanıyan tarafından tasarlanırken malzemeyi tanıyan tarafından da üretilip uygulanması gerekir. Bu iş ciddi ustalık gerektirir işte tam da bu noktada ahşap kompozitler bu kadar meşakatli olmayan bir malzeme olarak imdada yetişir.
- Ahşap polimer kompozit üretiminde kullanılan hidrofobik yapıda olan plastik dolayısıyla rutubete ve rutubet değişimine karşı oldukça dayanıklıdır.
Belki de bazılarımızın acelesi vardır diye düşündüm 4 maddede ahşap kompozit malzeme kullanımının ve tercih sebebinin özetleyerek bu yazıyı bitirmek istedim. Sonuçta hızlı bilgi arayışımız bitmek tükenmek bilmiyor tıpkı yeni malzeme arayışımız gibi. Geçmişte de böyleydi gelecekte de muhtemelen böyle olacaktır. Biz aramasak yapay zeka arar arkadaşlar.
Eğer yazıyı buraya kadar okuduysanız çok teşekkür ediyorum iyi ki varsınız.
Ahşap kompozit malzemeler üzerine almış olduğum notlar ve düşüncelerimi sizlerle paylaştım, umarım sizeler için de faydalı olmuştur.
Ben Oğulcan, bir başka yazıda görüşmek üzere 
#Ahşap #Kompozit #Malzeme #Design #Interior